چکیده
مقدمه
شصت تا هشتاد درصد جامعه  از درد ستون فقرات

(گردني و بویژه کمري)، در بيشتر زمان زندگی خود رنج می برند.  از سويي ساختكار  ليزرهاي كم توان  تحریک عملکرد سلول است،  همان مكانيزمي که ” تحريك زيستي نور” ناميده مي شود.

هدف
بررسی اثرات ليزر درماني كم توان در بیماران مبتلا به درد ستون فقرات (گردني و کمري)
روش
به منظور بررسی اثر ليزر درماني كم توان در بیماران با درد غير اختصاصي  كمري و  گردن،   با جستجو مرکزی و جامع در (کتابخانه کوکران)، مدلاين، فهرست جامع انتشارات پرستاري و علوم وابسته (سيناهل)، اطلاعات جامع آنلاين، انجمن دندانپزشكي ميكروسكوپي پيشرفته و پدرو از نوامبر 2007 تا دسامبر 2012 از مقالاتي كه به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده بودند استفاده شد.

معیارهای انتخاب
کارآزمایی­های بالینی کنترل شده تصادفی، كاربرد ليزر درماني كم توان در دردهاي كمري گردني  مزمن

 نتایج

 هفت مطالعه بازبيني سيستماتيك ناهمگن و 88 کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی به زبان انگلیسی و فارسي با درجه كيفي مناسب  برای دردهاي کمر و گردن بررسي  شد. این مطالعات، به طور جداگانه نتایج متناقضی در مورد اثر ليزر درماني كم توان  در تسکین درد بالینی تحت حاد و مزمن در پيگيريهاي کوتاه مدت و میان مدت (تا شش ماه) نشان داد.  در چند مطالعه  انجام شده، در مورد درد گردن؛ نشان داده شد که کاربرد لیزر کم توان، در درد های حاد، سبب کاهش درد در دوره بلافاصله پس از لیزر درمانی و تا 22 هفته پس از اتمام درمان در بیماران مبتلا، درد مزمن گردنی می­شود. در سه کارآزمایی تصادفی کنترل شده برای اثر لیزر در درد حاد و 4 کارآزمایی تصادفی کنترل شده، برای اثر لیزر در درد مزمن شواهد محدودی بدست آمد.

بحث
ناهمگونی در جمعیت، مداخلات، گروه های مقایسه و کفایت داده­ها از علل تناقض در تفسیر اثرات بالینی لیزر درمانی کم توان در کنترل دردهای­کمری و گردن می­باشند.

پیشگفتار
تا کنون نشان داده شده است که اثر لیزرهای کم توان تحریک عملکرد سلول است. که تحریک زیستی نور یا “photobiostimulation” نامیده می­شود. لیزرهای کم توان در سه دهه گذشته  با موفقیت برای درمان طیف وسیعی از مشکلات، از جمله آسیب­های بافت نرم، زخمهای شدید، درد مزمن و … بکار رفته است. شصت تا هشتاد درصد مردم از درد ستون فقرات گردنی و بویژه پشتی در بخشی از زندگی خود رنج می برند.  حدود 30% از بیمارانی که دچار درد حاد کمری می شوند به سمت دردهای مزن و پیچیده پیش می­روند. اعتقاد بر این است که اثرات لیزر کم توان شامل تغییر درعملکرد سلول های بافت پیوندی (فیبروبلاست­ها)، سرعت بخشیدن به ترمیم بافت همبند و خاصیت  ضد التهابی آن است.  لیزر با طول موج­های مختلفی،  از 632 تا 904 نانومتر، در درمان اختلالات عضلانی اسکلتی استفاده می­شود.

مواد و روش­ها

به منظور بررسی اثر لیزر درمانی کم­توان  در بیماران مبتلا به دردهای گردنی و کمری غیر اختصاصی، با جستجو مرکزی و جامع در (کتابخانه کوکران)، مدلاين، فهرست جامع انتشارات پرستاري و علوم وابسته (سيناهل)، اطلاعات جامع آنلاين، انجمن دندانپزشكي ميكروسكوپي پيشرفته و پدرو از نوامبر 2007 تا دسامبر 2012 از مقالاتي كه به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده بودند و مبتنی بر شواهد بودند استفاده شد.

نتایج

 در سه مطالعه کوچک (168 نفر) به طور جداگانه،  تسکین درد توسط لیزر کم توان، دردردهای تحت حاد و مزمن در یک دوره پیگیری شش ماهه از نظر آماری قابل توجه بود، اما از نظر بالینی نسبت به گروه شاهد، معنی دار نبود. در یک مطالعه دیگر (56 نفر) نشان داده شد که لیزر درمانی کم توان، در کاهش ناتوانی، در کوتاه مدت موثرتر از گروه شاهد بود. سه مطالعه دیگر (102 نفر) نیز گزارش کردند، که لیزردرمانی کم توان همراه ورزش بهتر از ورزش به تنهایی در کاهش درد کوتاه مدت نیست. در دو مطالعه (90 نفر) نیز همین نتیجه بدست آمد.
دو کارآزمایی کوچک (151 نفر) به طور مستقل نشان داد که میزان عود در گروه تحت درمان با لیزر کم توان، در یک دوره شش ماهه، نسبت به گروه شاهد به طور قابل توجهی پایین­تر بود.

بررسی سیستماتیک و متاآنالیز از آزمایشهای تصادفی کنترل شده برای ارزیابی اثر لیزر کم­توان در کاهش دردهای گردنی نیز نتایج قابل بحثی بدست داده است. در مورد درد گردن نیز نشان داده شد که کاربرد لیزر کم­توان، در درد های حاد، علاوه بر کاهش درد در دوره بلافاصله پس از لیزر درمانی، تا 22 هفته پس از اتمام درمان نیز ادامه دارد. همچنین در سه کارآزمایی تصادفی کنترل شده برای اثر لیزر در درد حاد و 4 کارآزمایی تصادفی کنترل شده، برای اثر لیزر در درد مزمن با استفاده از لیزر مادون قرمز شواهد اندکی بدست آمد.

نتیجه
مطالعات بیشتری برای تایید یافته­های مثبت و تعیین موثرترین پارامترهای لیزر، محلهای تابش و روش تابش برای دردهای گردنی حاد و مزمن نیاز است.

درد کمری یک مشکل عمده سلامتی و علت عمده هزینه­های درمانی و ناتوانی است. به بدلیل ناهمگونی جمعیت، مداخلات و گروههای مقایسه و داده­های ناکافی، به سختی می توان نتیجه گیری درستی از اثرات بالینی لیزر درمانی کم توان در دردهای کمری غیر اختصاصی داشت.
بنابر این نیاز به بررسی روشهای متدولوژی دقیق­تر، طول موجهای گوناگون درمانی، دوزاژ تابش و مقایسه بادرمانهای دیگر می باشد.

بحث
نتایج حاصل از این بررسی­ها به طور شگفت­انگیزی،  دوزاژ بالاتری  ازلیزر کم توان را نسبت به آنچه که تعیین شده است، برای کاهش التهاب پیشنهاد می کنند. به نظر من، بسیاری از نویسندگان اثرات بالینی لیزرهای کم توان را بدون در نظر گرفتن فرضیه بیولوژیکی آن بررسی می­کنند. همچنین اغلب نویسندگان این واقعیت را که دوزاژ موثر لیزر تحت تاثیر  ویژگی­های نفوذ فیزیکی و تشریحی است، در نظر نمی­گیرند.  ما در حال حاضر فاقد داده های محکم در مورد اثرات بیولوژیک لیزر در عمق و بافتهای خاص بدن هستیم.

با وجودی که ناهمگونی در نتایج کارآزماییهای انجام شده، احتیاط در تفسیر نتایج را می­طلبد!. به نظر می­رسد که لیزرهای کم­توان  در کاهش دردهای ناشی از اختلالات مزمن مفاصل موثر باشند. این فرضیه که لیزرهای کم­توان در دوزاژ خاصی اثرات ضد التهابی خود را آشکار می­کنند، نتایج مثبت حاصل از تابش لیزر را تقویت می­کند. این فرضیه، نیاز به تایید و یا رد توسط مطالعاتی دارد که میزان فعالیتهای التهابی را در آن مورد سنجش قرار می دهند.  مطالعات بزرگتر و بیشتری مورد نیاز است تا به طور دقیق روش درمانی مطلوب را برای لیزر درمانی کم­توان  و تداخلات احتمالی آن با درمانهای دیگراختلالات مزمن مفاصل نشان دهد.