چکیده
مقدمه
شصت تا هشتاد درصد جامعه از درد ستون فقرات
(گردني و بویژه کمري)، در بيشتر زمان زندگی خود رنج می برند. از سويي ساختكار ليزرهاي كم توان تحریک عملکرد سلول است، همان مكانيزمي که ” تحريك زيستي نور” ناميده مي شود.
هدف
بررسی اثرات ليزر درماني كم توان در بیماران مبتلا به درد ستون فقرات (گردني و کمري)
روش
به منظور بررسی اثر ليزر درماني كم توان در بیماران با درد غير اختصاصي كمري و گردن، با جستجو مرکزی و جامع در (کتابخانه کوکران)، مدلاين، فهرست جامع انتشارات پرستاري و علوم وابسته (سيناهل)، اطلاعات جامع آنلاين، انجمن دندانپزشكي ميكروسكوپي پيشرفته و پدرو از نوامبر 2007 تا دسامبر 2012 از مقالاتي كه به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده بودند استفاده شد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای بالینی کنترل شده تصادفی، كاربرد ليزر درماني كم توان در دردهاي كمري گردني مزمن
نتایج
هفت مطالعه بازبيني سيستماتيك ناهمگن و 88 کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی به زبان انگلیسی و فارسي با درجه كيفي مناسب برای دردهاي کمر و گردن بررسي شد. این مطالعات، به طور جداگانه نتایج متناقضی در مورد اثر ليزر درماني كم توان در تسکین درد بالینی تحت حاد و مزمن در پيگيريهاي کوتاه مدت و میان مدت (تا شش ماه) نشان داد. در چند مطالعه انجام شده، در مورد درد گردن؛ نشان داده شد که کاربرد لیزر کم توان، در درد های حاد، سبب کاهش درد در دوره بلافاصله پس از لیزر درمانی و تا 22 هفته پس از اتمام درمان در بیماران مبتلا، درد مزمن گردنی میشود. در سه کارآزمایی تصادفی کنترل شده برای اثر لیزر در درد حاد و 4 کارآزمایی تصادفی کنترل شده، برای اثر لیزر در درد مزمن شواهد محدودی بدست آمد.
بحث
ناهمگونی در جمعیت، مداخلات، گروه های مقایسه و کفایت دادهها از علل تناقض در تفسیر اثرات بالینی لیزر درمانی کم توان در کنترل دردهایکمری و گردن میباشند.
پیشگفتار
تا کنون نشان داده شده است که اثر لیزرهای کم توان تحریک عملکرد سلول است. که تحریک زیستی نور یا “photobiostimulation” نامیده میشود. لیزرهای کم توان در سه دهه گذشته با موفقیت برای درمان طیف وسیعی از مشکلات، از جمله آسیبهای بافت نرم، زخمهای شدید، درد مزمن و … بکار رفته است. شصت تا هشتاد درصد مردم از درد ستون فقرات گردنی و بویژه پشتی در بخشی از زندگی خود رنج می برند. حدود 30% از بیمارانی که دچار درد حاد کمری می شوند به سمت دردهای مزن و پیچیده پیش میروند. اعتقاد بر این است که اثرات لیزر کم توان شامل تغییر درعملکرد سلول های بافت پیوندی (فیبروبلاستها)، سرعت بخشیدن به ترمیم بافت همبند و خاصیت ضد التهابی آن است. لیزر با طول موجهای مختلفی، از 632 تا 904 نانومتر، در درمان اختلالات عضلانی اسکلتی استفاده میشود.
مواد و روشها
به منظور بررسی اثر لیزر درمانی کمتوان در بیماران مبتلا به دردهای گردنی و کمری غیر اختصاصی، با جستجو مرکزی و جامع در (کتابخانه کوکران)، مدلاين، فهرست جامع انتشارات پرستاري و علوم وابسته (سيناهل)، اطلاعات جامع آنلاين، انجمن دندانپزشكي ميكروسكوپي پيشرفته و پدرو از نوامبر 2007 تا دسامبر 2012 از مقالاتي كه به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده بودند و مبتنی بر شواهد بودند استفاده شد.
نتایج
در سه مطالعه کوچک (168 نفر) به طور جداگانه، تسکین درد توسط لیزر کم توان، دردردهای تحت حاد و مزمن در یک دوره پیگیری شش ماهه از نظر آماری قابل توجه بود، اما از نظر بالینی نسبت به گروه شاهد، معنی دار نبود. در یک مطالعه دیگر (56 نفر) نشان داده شد که لیزر درمانی کم توان، در کاهش ناتوانی، در کوتاه مدت موثرتر از گروه شاهد بود. سه مطالعه دیگر (102 نفر) نیز گزارش کردند، که لیزردرمانی کم توان همراه ورزش بهتر از ورزش به تنهایی در کاهش درد کوتاه مدت نیست. در دو مطالعه (90 نفر) نیز همین نتیجه بدست آمد.
دو کارآزمایی کوچک (151 نفر) به طور مستقل نشان داد که میزان عود در گروه تحت درمان با لیزر کم توان، در یک دوره شش ماهه، نسبت به گروه شاهد به طور قابل توجهی پایینتر بود.
بررسی سیستماتیک و متاآنالیز از آزمایشهای تصادفی کنترل شده برای ارزیابی اثر لیزر کمتوان در کاهش دردهای گردنی نیز نتایج قابل بحثی بدست داده است. در مورد درد گردن نیز نشان داده شد که کاربرد لیزر کمتوان، در درد های حاد، علاوه بر کاهش درد در دوره بلافاصله پس از لیزر درمانی، تا 22 هفته پس از اتمام درمان نیز ادامه دارد. همچنین در سه کارآزمایی تصادفی کنترل شده برای اثر لیزر در درد حاد و 4 کارآزمایی تصادفی کنترل شده، برای اثر لیزر در درد مزمن با استفاده از لیزر مادون قرمز شواهد اندکی بدست آمد.
نتیجه
مطالعات بیشتری برای تایید یافتههای مثبت و تعیین موثرترین پارامترهای لیزر، محلهای تابش و روش تابش برای دردهای گردنی حاد و مزمن نیاز است.
درد کمری یک مشکل عمده سلامتی و علت عمده هزینههای درمانی و ناتوانی است. به بدلیل ناهمگونی جمعیت، مداخلات و گروههای مقایسه و دادههای ناکافی، به سختی می توان نتیجه گیری درستی از اثرات بالینی لیزر درمانی کم توان در دردهای کمری غیر اختصاصی داشت.
بنابر این نیاز به بررسی روشهای متدولوژی دقیقتر، طول موجهای گوناگون درمانی، دوزاژ تابش و مقایسه بادرمانهای دیگر می باشد.
بحث
نتایج حاصل از این بررسیها به طور شگفتانگیزی، دوزاژ بالاتری ازلیزر کم توان را نسبت به آنچه که تعیین شده است، برای کاهش التهاب پیشنهاد می کنند. به نظر من، بسیاری از نویسندگان اثرات بالینی لیزرهای کم توان را بدون در نظر گرفتن فرضیه بیولوژیکی آن بررسی میکنند. همچنین اغلب نویسندگان این واقعیت را که دوزاژ موثر لیزر تحت تاثیر ویژگیهای نفوذ فیزیکی و تشریحی است، در نظر نمیگیرند. ما در حال حاضر فاقد داده های محکم در مورد اثرات بیولوژیک لیزر در عمق و بافتهای خاص بدن هستیم.
با وجودی که ناهمگونی در نتایج کارآزماییهای انجام شده، احتیاط در تفسیر نتایج را میطلبد!. به نظر میرسد که لیزرهای کمتوان در کاهش دردهای ناشی از اختلالات مزمن مفاصل موثر باشند. این فرضیه که لیزرهای کمتوان در دوزاژ خاصی اثرات ضد التهابی خود را آشکار میکنند، نتایج مثبت حاصل از تابش لیزر را تقویت میکند. این فرضیه، نیاز به تایید و یا رد توسط مطالعاتی دارد که میزان فعالیتهای التهابی را در آن مورد سنجش قرار می دهند. مطالعات بزرگتر و بیشتری مورد نیاز است تا به طور دقیق روش درمانی مطلوب را برای لیزر درمانی کمتوان و تداخلات احتمالی آن با درمانهای دیگراختلالات مزمن مفاصل نشان دهد.